De verheven positie van kennis

Voorwaar, kennis is de meest verheven zaak die iemand dient te begeren en de meest belangrijke gunst die kan verkregen worden. Door het verkrijgen ervan worden de gunsten van Allaah voltooid. Door een pad te kiezen op zoek naar kennis, treedt men het Paradijs binnen. De Profeet (Allaahs vrede en zegeningen zij met hem) zei:

Degenen die een pad volgen om kennis op te doen, Allah zal het pad naar het Paradijs voor hem vergemakkelijken. De Engelen spreiden hun vleugels uit erkenning van de zoekers van kennis. En degenen die zich in de hemelen en op aarde bevinden – zelfs de vissen in het water – vragen vergiffenis voor de zoeker van kennis. De superioriteit van de geleerden ten opzichte van de andere dienaren is net als de superioriteit van de maan ten opzichte van de rest van de hemellichamen. De geleerden zijn de erfgenamen van de profeten, de profeten lieten geen geld achter maar kennis. Degenen die dus kennis verwerven, hebben groot geluk verworven.

Kennis is een aanbidding en om een manier om de nabijheid van Allaah te zoeken. Imaam Az-Zoehrie (moge Allaah barmhartig met hem zijn) zei:

Allaah wordt met niets dat meer verheven is dan kennis aanbeden.

Als de student oprecht is in zijn zoektocht naar kennis, zal zijn kennis vermeerderen en gezegend zijn. Wanneer de oprechtheid afwezig is, zal de student de goedheid missen en een zeer groot verlies lijden. Daarom dient een student van kennis voortdurend voor ogen te houden dat hij de kennis zoekt omwille van het Aangezicht van Allaah.

De intentie kan door verschillende slechte eigenschappen bedorven worden zoals het pronken, het vooropstellen van het imago en/of de reputatie, het beogen van een bestuursfunctie en intimidatie. De Profeet (Allaahs vrede en zegeningen zij met hem) zei:

Bestudeer de kennis niet om te pronken in het bijzijn van de geleerden of om te redetwisten met de dwazen!

De basis van de kennis is de vrees voor Allaah. Zo zei Abdoellaah Ibn Mas3oed (moge Allaah tevreden met hem zijn):

Kennis is niet de hoeveelheid aan overleveringen, kennis is slechts het vrezen van Allaah.

Dit is een kenmerk waarmee de geleerden en de zoekers van kennis zich dienen te versieren. Zo zegt Allaah:

Het zijn slechts degenen met kennis onder Zijn dienaren die Allaah vrezen.

Hoe groter de kennis is over Allaah, des te meer Hij gevreesd en aanbeden wordt en des te meer men wegblijft van Zijn ongehoorzaamheid.

Kennis bestaat uit niveau’s die door de zoeker ervan stapsgewijs bereikt worden. Degene die een stap overslaat zal daar de gevolgen van ondervinden. Abdoellaah Ibn Moebaarak (moge Allaah barmhartig met hem zijn) zei:

Het begin van de kennis is (zuivere) intentie, daarna komt het luisteren gevolgd door het begrip, de memorisatie, het toepassen en het verspreiden (ervan).

Dit zijn de 6 verheven niveau’s van kennis die een student noodzakelijkerwijs zowel theoretisch als praktisch dient te realiseren.

Een dienaar wordt omtrent zijn kennis gevraagd op de Dag Der Opstanding. Zo zei de Profeet:

Op de dag der opstanding zal geen dienaar een stap verder zetten voordat hij gevraagd wordt over vier dingen: hoe hij zijn leven heeft doorgebracht, wat hij in zijn jeugd uitvoerde, hoe hij zijn geld verdiende en uitgegeven heeft en wat hij met zijn kennis heeft gedaan.

Hieruit leren we dat het doel van de kennis is om deze om te zetten in daden. Kennis die niet toegepast wordt is zoals een boom die geen vruchten draagt. Zonder het praktiseren van de kennis zal de kennis ook vergeten worden.

Het is ook zeer belangrijk om te weten dat het gedrag de ziel en de ruggengraat is van de kennis. Abdoellaah Ibn Moebaarak (moge Allaah barmhartig met hem zijn) zei:

Het gedrag is bijna tweederde van de kennis.

Daarnaast dient een student van kennis te beseffen dat Allaah de Enige is die hem kan helpen bij het vergaren van de kennis want kennis is een goddelijk en opvoedkundig geschenk. Om die reden zei Allaah:

En Allaah heeft aan jou het Boek en de Wijsheid neergezoden en Hij heeft jou onderwezen wat jij niet wist. En de Gunst van Allaah voor jou is grandioos.

Daarom dient een student van kennis Allaah veelvuldig te vragen om hem te onderwijzen en hem begrip te schenken in de godsdienst. Onze Profeet (Allaah vrede en zegeningen zij met hem) riep Allaah elke ochtend wanneer hij ontwaakte met volgende smeekbede aan:

O Allaah, ik vraag u om nuttige kennis, een toegestane voorziening en geaccepteerde daden.

Het was ook zijn gewoonte om toevlucht te zoeken tegen de kennis waarin geen voordeel is en tegen een hart dat niet vrezend is en tegen een ziel die nooit voldaan is en tegen een smeekbede die niet verhoord wordt. Nutteloze kennis is die kennis die op zich schadelijk is of waaruit geen enkel voordeel kan gehaald worden. Een student van kennis dient daarom uit te kijken en ervoor te zorgen dat al zijn kennis leidt tot profijt en dat hij daarmee dichter bij Allaah komt.

Wij vragen Allaah middels Zijn Mooie Namen en Zijn Verheven Eigenschappen om ons te voorzien van nuttige kennis en ons in staat te stellen om goede daden te verrichten en ons leidt op het Rechte Pad en ons geen enkel ogenblik toevertrouwt aan ons ego.